ՀԵՌԱՎԱՐ ԿՐԹՈՒԹՅՈՒՆ | ՀՀ ԳԱԱ ԳԿՄԿ

ԴԱՍԱԽՈՍ՝ Բ․Գ․Թ․ ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՇՈՏԻ ՂԱՄՈՅԱՆ

Լեզվի գործառական տարբերակները պայմանավորված են լեզվի գործածության ոլորտներով, այսինքն՝ այն բանով, թե լեզուն հասարակական կյանքի ո՛ր բնագավառում և ի՛նչ նպատակով է գործածվում: Այդ տեսակետից առաջին հերթին իրարից որոշակիորեն տարբերվում են խոսակցական և գրական տարբերակները: Գրական լեզուն համաժողովրդական լեզվի հիման վրա մշակված, նորմավորված գրավոր լեզուն է, որը բնութագրվում է բառային կազմի հարստությամբ, քերականական կառուցվածքի կանոնավորությամբ, զարգացած ոճական համակարգով: Այն համեմատաբար պահպանողական է. չնայած ենթարկվում է որոշ փոփոխությունների, բայց որպես նորմավորված լեզու, ավելի կայուն է, բոլորի կողմից ընդունելի, ընտիր և օրինակելի: Գրական լեզվի օրինաչափությունները ամրակայվում և միօրինակացվում են քերականությամբ, բառարաններով: Խոսակցական լեզուն հանրության առօրյա հաղորդակցման պահանջին ծառայող լեզուն է: Խոսակցական լեզվի խնդիրը չափազանց բարդ ու դժվարին է և կարիք ունի հանգամանալից ուսումնասիրության: Հայերեն խոսակցական լեզվի ուսումնասիրությունը և բնութագրումը ժամանակակից հայ լեզվաբանության ամենաբարդ խնդիրներից մեկն է: Այն առաջին հերթին պայմանավորված է գրավոր և խոսակցական լեզուների միջև եղած զգալի տարբերություններով:

Մեր դասընթացի նպատակն է.

1. Ծանոթացնել արդի լեզվավիճակին:
2. Պարզել, թե ինչ փոխհարաբերության մեջ է գտնվում հայերեն գրական լեզվի խոսակցական տարբերակը մի կողմից՝ գրական գրավոր լեզվի, մյուս կողմից՝ ժողովրդախոսակցական լեզվի հետ և բնութագրել այն:
3. Զարգացնել գրական և խոսակցական լեզուներին բնորոշ հնչյունական, բառապաշարային և քերականական մի շարք առանձնահատկությունները վերլուծելու հմտություններ և համեմատություններ կատարելու կարողություններ:
4. Ցույց տալ հայերեն գրական լեզվի խոսակցական տարբերակի, որպես գրական լեզվի գործառություններից մեկի, մի շարք առանձնահատկությունները: